Vàng là một loại tài sản phổ biến trong việc định giá toàn cầu, với vai trò chủ đạo của vốn châu Âu và Mỹ trong suốt một thời gian dài. Tuy nhiên, từ năm 2022 trở đi, quyền định giá vàng dường như đã bắt đầu thay đổi dọc theo các biên độ nhỏ: số lượng cổ phiếu ETF vàng châu Âu – Mỹ tiếp tục bị rút ra, các ngân hàng trung ương chủ chốt của châu Âu – Mỹ cũng không có nhiều biểu hiện tăng nắm giữ vàng, tuy nhiên giá vàng vẫn tiếp tục tăng và lập kỷ lục mới, cho thấy năng lực định giá vàng của vốn châu Âu – Mỹ đang giảm sút. Chúng tôi nhận thấy ảnh hưởng của vốn châu Á trên thị trường đang tăng lên rõ rệt, tạo nên “sự tác động của châu Á” trong vòng chuyển động vàng này.
trong báo cáo trước đay, chúng tôi đã đề xuất rằng “mỏ neo” của giá vàng không chỉ là tỷ lệ lợi suất trái phiếu Mỹ, mà việc mua vàng của các ngân hàng trung ương trên toàn cầu cũng là một “mỏ neo” khác của giá vàng.
Kể từ năm 2022, năm quốc gia có lượng dự trữ vàng tăng cao nhất trên toàn cầu gồm Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan, Singapore và Ấn Độ, tổng cộng đã tăng thêm hơn 700 tấn, chiếm 84% tổng lượng dự trữ vàng tăng thêm của các ngân hàng trung ương trên toàn cầu trong gần hai năm qua.
Trong bối cảnh của thời đại phi toàn cầu hóa và xu hướng giảm sự phụ thuộc vào đồng USD, các ngân hàng trung ương cần phân bổ tài sản một cách đa dạng để giảm thiểu rủi ro. Các nước châu Á có dự trữ vàng thấp hơn so với các nước châu Âu – Mỹ, do đó, động cơ gia tăng phân bổ vàng để phân tán rủi ro là mạnh hơn.
Biểu đồ: Tỷ trọng vàng trong dự trữ ngoại hối các nước châu Á thấp hơn các nước châu Âu, châu Mỹ
Nguồn: Hội đồng vàng thế giới, Haver, Phòng nghiên cứu CICC
Ngoài các ngân hàng trung ương, nhu cầu mua vàng từ phía các tổ chức tư nhân ở châu Á cũng đang tăng lên. Quy mô nắm giữ vàng của các quỹ ETF châu Á đã tăng từ khoảng 120 tấn vào năm 2022 lên khoảng 150 tấn, tăng hơn 25%. Trong khi lượng nắm giữ vàng ETF của châu Âu và Mỹ đã giảm 19% trong cùng thời kỳ.
Dữ liệu nhập khẩu vàng vật chất cũng hỗ trợ tác động của nhu cầu châu Á lên thị trường vàng. Là quốc gia luyện vàng lớn nhất thế giới, Thụy Sĩ chiếm khoảng 30% lượng xuất khẩu vàng toàn cầu. Trong 10 năm qua, Ấn Độ và Trung Quốc đã nhập tổng cộng khoảng 8.000 tấn vàng từ Thụy Sĩ, trong khi các nước lớn ở châu Âu và châu Mỹ chỉ nhập khoảng 4.000 tấn.
Nguồn cung vàng tương đối cứng nhắc và việc mua vàng ở châu Á tạo thành nhu cầu cận biên quan trọng trên thị trường vàng, điều này có tác động đáng kể đến thị trường vàng ban đầu.
Từ thuộc tính tài chính đến thuộc tính tiền tệ
Từ sự thống trị của Châu Âu và Hoa Kỳ đến tác động của Châu Á, về cơ bản nó phản ánh sự suy yếu của các thuộc tính tài chính của vàng và việc củng cố các thuộc tính tiền tệ của nó. Nếu vàng được coi là tài sản tài chính thì chi phí cơ hội của nó là lãi suất tài trợ, do đó vàng có mối tương quan nghịch chiều với lãi suất thực của trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ kỳ hạn 10 năm. Đây là sự thể hiện tập trung các thuộc tính tài chính của vàng và cũng là logic cốt lõi của các giao dịch vốn ở châu Âu và Mỹ bằng vàng.
Sau năm 2022, sự tăng giá của vàng không còn liên kết chặt chẽ với lãi suất thực tế, bề ngoài có vẻ là do sự suy yếu của ảnh hưởng vốn châu Âu – Mỹ và sự gia tăng của ảnh hưởng vốn châu Á, nhưng bản chất là sự trở lại của thuộc tính tiền tệ của vàng. Vàng là một tùy chọn thay thế cho hệ thống đô la, đồng hệ thống đô la và giá vàng có mối tương quan nghịch với nhau, thể hiện thuộc tính tiền tệ của vàng.
Trong những năm gần đây, hệ thống tài chính của Hoa Kỳ tiếp tục mở rộng đáng kể và quy mô nợ tích lũy nhanh chóng. Vấn đề về tính bền vững tài chính đã gây ra những lo ngại trong xã hội. Fitch Ratings đã hạ xếp hạng tín dụng nợ của Hoa Kỳ[1], điều này đã trở thành một nguyên nhân nội bộ. cho sự suy giảm tín dụng của hệ thống đồng đô la Mỹ. Chúng ta có thể thấy rằng tỷ lệ nợ của Mỹ trên GDP có mối tương quan thuận chiều với xu hướng của vàng. Dữ liệu xác nhận rằng sự suy giảm độ tin cậy của hệ thống đồng đô la Mỹ là điều tốt cho hoạt động của vàng.
Rủi ro địa chính trị gia tăng và sự trỗi dậy của xu hướng chống toàn cầu hóa là những nguyên nhân bên ngoài dẫn đến sự suy giảm uy tín của hệ thống đồng đô la Mỹ. Việc đóng băng dự trữ ngoại hối của một số quốc gia trong cuộc xung đột địa chính trị giữa Nga và Ukraine đã đẩy nhanh quá trình này. Sự kết hợp của các yếu tố bên trong và bên ngoài đã làm giảm độ tin cậy của hệ thống đồng đô la Mỹ. Đáp lại, các ngân hàng trung ương châu Á đã sử dụng vàng để phòng ngừa rủi ro, thúc đẩy sự trở lại của thuộc tính tiền tệ của vàng và cho phép vàng duy trì sức mạnh trong bối cảnh lãi suất cao.
Từ giá trị giao dịch đến giá trị phân bổ
Từ châu Âu, Mỹ đến châu Á, từ tài chính đến tiền tệ, sự chuyển đổi của động lực vĩ mô và logic giao dịch thị trường đã tạo ra giá trị giao dịch khách quan cho hoạt động đầu tư vàng trong hai năm qua. Vàng sẽ không chỉ hoạt động tốt vào năm 2023 mà còn dẫn đầu các loại tài sản lớn trên thế giới vào năm 2024.
Từ nửa cuối năm 2022, nhiều tổ chức tài chính đã nâng vàng lên mức cao hơn như một tài sản chiến lược trong vài năm tới và tiếp tục theo dõi và phân tích nó. Ở mức giao dịch hiện tại, giá trị ước tính của vàng có thể đã cao hơn giá cân bằng, tăng nguy cơ dao động ở mức cao (xem chi tiết trong các phần tiếp theo), chúng tôi đề xuất giảm thiểu mức độ giao dịch ngắn hạn của vàng một cách vừa phải, tập trung vào giá trị phân bổ danh mục đầu tư dài hạn của vàng.
Nguy cơ cú sốc ngắn hạn của vàng gia tăng nhưng đà tăng trung và dài hạn có thể vẫn chưa kết thúc
Chúng tôi đã xây dựng mô hình bốn yếu tố để giải thích giá vàng bằng cách sử dụng lãi suất thực của Kho bạc Hoa Kỳ, lượng mua vàng ròng của ngân hàng trung ương, chỉ số đô la Mỹ và quy mô nợ của Hoa Kỳ. Mô hình cho thấy trong môi trường vĩ mô hiện tại, giá vàng cân bằng là khoảng 2.000 USD/ounce; nếu lãi suất trái phiếu Mỹ giảm về mức trung bình, giá vàng có thể tăng lên 2400 đô la/ounce.
Hiện tại, lãi suất trái phiếu Mỹ vẫn chưa giảm đáng kể, nhưng vàng đã từng đạt mức 2.400 USD/ounce và phần dư của mô hình đạt mức cao kỷ lục, điều này có thể cho thấy rằng định giá vàng ngắn hạn đã ở mức cao. Các yếu tố như sự gia tăng các vấn đề địa chính trị ở Trung Đông, dòng tiền đầu cơ dài hạn và nhu cầu mua vàng theo mùa trong Lễ hội Vaishya ở Ấn Độ có thể là động lực ngắn hạn khiến giá vàng tăng nhanh.
Chúng tôi cho rằng nếu rủi ro địa chính trị hạ nhiệt hoặc các quỹ đầu cơ chốt lãi trong tương lai, vàng sẽ có nguy cơ biến động cao. Vào ngày 22 tháng 4, vàng giảm 2,4%, mức giảm trong một ngày lớn nhất trong hai năm, điều này đã xác nhận nhận định của chúng tôi.
Nhưng từ góc độ trung và dài hạn, chúng tôi tin rằng đợt phục hồi của vàng có thể vẫn chưa kết thúc.
Đầu tiên, hãy xem xét các yếu tố mang tính chu kỳ. Sự tăng trưởng mạnh mẽ trong quý đầu tiên của Hoa Kỳ có thể được hưởng lợi từ những cải thiện về phía cung hoặc nó có thể chỉ đơn giản phản ánh sự xáo trộn dữ liệu trong ngắn hạn và có thể không hình thành áp lực lạm phát thứ cấp. Mô hình dự báo CPI của các loại tài sản chính của CICC cho thấy CPI gần đây của Mỹ bị ảnh hưởng lớn bởi những biến động bất thường của từng thành phần riêng lẻ và lạm phát vẫn đang có xu hướng giảm. Nếu lạm phát ở Mỹ cải thiện như mong đợi và Cục Dự trữ Liên bang bắt đầu cắt giảm lãi suất, điều đó sẽ khiến lãi suất trái phiếu Mỹ giảm xuống. Vàng vẫn chưa thực sự tách rời khỏi lãi suất trái phiếu Mỹ và vẫn bị cản trở bởi lãi suất cao. Lãi suất giảm có thể mang lại sự hỗ trợ mới cho hiệu suất của vàng.
Từ góc nhìn các yếu tố cấu trúc, vấn đề nợ công của Mỹ ngày càng trầm trọng, các sự kiện địa chính trị xảy ra thường xuyên, và xu hướng phản toàn cầu hóa và giảm sự phụ thuộc vào đồng USD có thể tiếp tục sâu sắc hơn, hoặc thúc đẩy các ngân hàng trung ương trên toàn cầu tiếp tục mua vào vàng, làm nền tảng hỗ trợ cho giá vàng. Tóm lại, chúng tôi nhấn mạnh rằng có nguy cơ dao động ngắn hạn của vàng, nhưng vẫn đánh giá cao giá trị phân bổ trung và dài hạn của vàng.
